Individuele opstellingen begeleiden
Inleiding
Je hebt de opleiding SBB afgerond of een andere systemische achtergrond en je wil je graag verder ontwikkelen op dit gebied.
In de opleiding IOB leer je op een zorgvuldige manier individuele opstellingen te begeleiden. Zo kun je hulp bieden op de juiste laag en kan er weer of meer beweging ontstaan in het proces van jouw cliënt. Het is een doeltreffende manier om zicht te krijgen op wat er werkelijk aan de hand is. Een vraagstuk visueel maken draagt bij aan een ander perspectief en de systemische bril levert vaak een nieuw inzicht op voor de cliënt.
Naast theorie en praktische oefeningen krijg je werkvormen aangereikt die je direct kunt inzetten in jouw werk.
“Iets uitspreken geeft een bestaan aan wat het in stilte niet had”.
– J. Safran Foer

Inhoud
De opleiding is opgedeeld in 6 dagen. Tijdens de lesdagen krijg je theorie, werken we ervaringsgericht door middel van verschillende werkvormen, breng je de theorie in de praktijk door met elkaar te oefenen en is er ruimte voor het stellen van vragen en het delen van ervaringen. Tussen de lesdagen door oefen je met elkaar.
Dag 1: De basisprincipes
We maken kennis met elkaar en nemen de basisprincipes door die de onderlegger zijn van deze opleiding. Verder zullen de volgende onderwerpen aan de orde komen:
- Jouw innerlijke houding
- Contact en contract
- Oplossingsgericht werken
- Het inleidend interview.
- Opbouwen van rapport met de cliënt
- Wanneer kies je voor een opstelling
Dag 2: Dynamieken en patronen
Deze dag staat in het teken van dynamieken die ervoor zorgen dat mensen uit hun kracht raken. Welke verstrikkingen ontstaan hierdoor en hoe zie je dat terug in het beeld wat verschijnt? De volgende onderwerpen komen aan bod:
- Verantwoordelijkheden overnemen
- Uit verbinding gaan, veroordelen
- Identificatie
- Dramadriehoek
- Systemisch verbindende taal
Dag 3: Relaties
Het onderwerp van deze dag is relaties. Wanneer je opstellingen toepast is het belangrijk om weet te hebben van plekken en posities. Er zijn veel verschillende relaties te onderscheiden. We behandelen onderwerpen als:
- Partnerschap en ouderschap
- Broers en zussen
- Echtscheiding en samengestelde gezinnen
- Adoptie, uithuisplaatsing en pleegzorg
- Cliënt en hulpverlener(s)
Dag 4: Polariteiten
Op deze dag leer je traumasensitief werken met polariteiten. Je krijgt zicht op dat wat niet zichtbaar is en leert hoe je dit kunt integreren. We werken ervaringsgericht door middel van opstellingen. Thema’s die worden uitgelicht:
- Daders en slachtoffers
- Oorlog en vrede
- Autonomie en verbinding
- Licht en donker
Dag 5: Rouw en verlies
Systemisch werk is traumawerk en gaat dus altijd over rouw en verlies. Hoe kun je dit een plek geven als begeleider? Hoe kunnen opstellingen hierin ondersteunend zijn? Thema’s die aan bod komen:
- De verschillende fasen van rouw
- Systemische interventies
- Creatieve werkvormen
- Do’s and dont’s bij rouw en verlies
Dag 6: Integratie
Tijdens deze laatste lesdag zetten we de puntjes op de i, op de techniek én jouw begeleiderschap. Je onderzoekt waar je staat ten opzichte van jouw:
- Familieachtergrond (waar zit een mogelijke gevoeligheid bij het begeleiden van opstellingen)
- Beroepsleven (ben je er klaar voor, is jouw organisatie er klaar voor)
- Andere kennis en ervaring. Hoe verhoudt het systemisch werk zich hiertoe?
We nemen afscheid van elkaar op een ervaringsgerichte en creatieve manier.
Opdrachten
Van deelnemers wordt verwacht dat zij zich, naast de in de opleiding aangeboden lesstof, in zelfstudie verdiepen in de theoretische achtergrond van het systemisch werk en traumawerk. De studie-investering zal neerkomen op ongeveer 3 uur per week. Tijdens de opleiding oefen je tussen de lesdagen door in oefengroepjes en je sluit de opleiding af door het maken van een eindopdracht. Dit verslag bevat een reflectie op jouw eigen proces en een visie voor de toekomst. Gedurende de opleiding nemen we je mee in welke wijze we dit verslag beoordelen.
Te behalen resultaten
- Je leert gebruik te maken van o.a tafelopstellingen om systemische patronen bespreekbaar te maken.
- Je hebt inzicht in de niet- zichtbare interacties die voortkomen uit het natuurlijke krachtenveld.
- Je hebt je lichaam leren gebruiken als waarnemend instrument.
- Je hebt kennis van veel voorkomende patronen en kunt systemische interventies inzetten.
- Je kunt professioneel, effectief communiceren en kaders stellen.
- Je hebt handvaten om rouw en verlies een plek geven in de begeleiding.

Voor wie?
De opleiding IOB op HBO+ niveau, is ontwikkeld voor professionals die beroepsmatig te maken hebben met het functioneren van systemen, zoals familiesystemen en andere sociale systemen.
Deze opleiding wordt twee keer per jaar gegeven en is bedoeld voor professionals die met mensen werken zoals psychologen, coaches, therapeuten, managers, gezinshuisouders, ambulante begeleiders, teamleiders en andere geïnteresseerden.
Om te kunnen deelnemen aan deze (verdiepings)opleiding heb jij de opleiding SBB afgerond of een andere systemische opleiding. Bij aanmelding houden we een telefonische intake om te kijken of deze opleiding bij jou past.
Data 2025
19 september
17 oktober
14 november
12 december
16 januari (2026)
13 februari (2026)
Data 2026
15 januari
12 februari
12 maart
9 april
7 mei
4 juni
Tijd
Start 09:30-17:00
Locatie
Tjerk Hiddes, Strekdam 53
Harderwijk
Max. aantal deelnemers
20
Prijs 2025
€1500,- Dit is inclusief lunch en onbeperkt koffie en thee.
(Bedragen zijn vrijgesteld van BTW)
Korting!
Simba professionals en therapeuten die zijn aangesloten bij de LVPW en/of RBCZ betalen nu
€1250,- Dit is inclusief lunch en onbeperkt koffie en thee.
(Bedragen zijn vrijgesteld van BTW)
LVPW
100 accreditatiepunten
Studieinvestering
ca 3 uur per week
Trainers
Brenda van Alst-Schut
Vrijgesteld van BTW
Centrum Natuurlijk heeft het CRKBO keurmerk waardoor onze opleidingen vrijgesteld zijn van BTW
Incompany
Wij geven deze training ook incompany aan teams of afdelingen.
Ervaringen deelnemers
“Fijne begeleiding door Els en Brenda. Zij hebben kennis van zaken en het vermogen om iedereen zich op zijn gemak te laten voelen.”
– E. G.
“De trainers besteden veel aandacht aan het creëren van veiligheid en het aankleden van de ruimte.”
– W.
“De afwisseling in de training vond ik een verademing met wat ik gewend was! Door de ervaringsgerichte oefeningen maakte ik me het werk niet alleen met mijn hoofd, maar ook met mijn lichaam eigen.”